این مطلب شامل اخبار آخرین رتبهبندی دانشگاههای جهانی است که به خوبی نشان میدهد که کانادا چه جایگاه ویژهای در دراین زمینه دارد. انتشار این خبر سبب خرسندی بسیاری از مجامع آکادمیک کشور شد، هر چند که جابجایی چند دانشگاه مهم به خصوص دانشگاه مکگیل بحثهایی را به همراه داشت.
دانشگاه تورنتو University of Toronto(U of T)
این دانشگاه در یکی از مهمترین فهرستهای رتبهبندی دانشگاههای جهان، به مجموعه ۲۰ دانشگاه برتر جهان راه یافت. در این فهرست، هشت دانشگاه دیگر کانادا نیز در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار گرفتند.
در حالیکه کشورهای ایالات متحدهی امریکا و انگلستان از نظر رتبهبندی دانشگاههای جهان در فهرست Times Higher Education در بالاترین رتبه قرار گرفتند، کشور کانادا نیز با کسب رتبه پنجم در این فهرست توانست در این زمینه نقش خود را با قدرت بالا ایفا کند.
روش به کار برده شده در تهیهی فهرست امسال، نسبت به سالهای گذشته دچار تغییرات زیادی شده بود. زیرا امسال Times Higher Education در همکاری با Thomson Rueters توانسته بود به اطلاعات و دادههای بیشتری دست پیدا کند و این اطلاعات مقیاسهای بینالمللی بسیار دقیقتری برای ارزیابی دانشگاهها فراهم کرد.
امتیازدهی به دانشگاهها بر اساس شاخصهای متعددی انجام شد که در ادامه خواهیم گفت:
تعداد مقالات منتشر شده، تعداد PHDهای داده شده و میزان پولی که در هر دانشگاه صرف تحقیقات شده بود. یکی از شاخصهای این ارزیابی «انتقال دانش» نام داشت که به اندازهگیری میزان تبدیل یافتههای تحقیقات هر دانشگاه به دانش کاربردی و استفاده عملی از آنها میپرداخت و با میزان پولی که صنایع در تحقیقات دانشگاهها هزینه میکردند، سنجیده میشد. برای این که در این بین دانشگاههای بزرگتر امتیاز بیشتری نگیرند، این رقم به نسبت بزرگی و کوچکی یک دانشگاه تعیین میشد.
امسال شهرت و اعتبار پیشین دانشگاهها چندان بر رتبهبندی آنها تاثیر نگذاشت، و علاوه بر آن تلاش شد تا به دانشگاههایی که در آنها تحقیقات بیشتری انجام شده بود اعتبار بیشتری داده شود.
در رتبهبندی سال گذشته، دانشگاه مکگیل به عنوان مهمترین دانشگاه کانادا انتخاب شده بود و حتی از U of T نیز بالاتر قرار گرفته بود. اما نکتهی عجیب این است که امسال و در نتایج تازه به دست آمده، دانشگاههای بسیار باارزشی مثل واترلو، کلگری، وسترن انتاریو و کویینز کاملا از ردهی بیست دانشگاه برتر خارج شدهاند.
در مقابل دانشگاه ویکتوریا که پیش از این به آن کمتر بها داده شده بود، مدتی نخستین ورود خود به جرگه دانشگاههای برتر را جشن گرفت. آقای دیوید ترپین، رییس دانشگاه ویکتوریا در اینباره گفت:«دانشگاه ما یک دانشگاه متوسط است و هر چیزی که به جای کمیت به کیفیت مربوط بشود، در فهرست اولویتهای ما قرار میگیرد. خوشحالیم که امسال Times Higher Education ما و تلاشهایمان را به درستی شناسایی کرد.»
دانشگاه U of T(یا همان دانشگاه تورنتو) در مجموع در جایگاه هفدهم قرار گرفت و بعد از آن، دانشگاههای بریتیش کلمبیا و مکگیل به ترتیب در مقامهای سیام و سی و پنجم قرار گرفتند. دانشگاههای دیگر کانادایی که در این ردهبندی قادر به کسب مقام بودند، عبارتند از دانشگاه مکمستر (رده نود و سوم)، دانشگاه آلبرتا (رده صد و بیست و هفتم)، دانشگاه ویکتوریا (رده صد و سیام)، دانشگاه مونترال (رده صد و سی و هشتم)، دانشگاه دالهوزی (رده صد و نود و سوم) و بالاخره دانشگاه سایمون فریزر (رده صد و نود و نهم).
رئیس دانشگاه تورنتو نیز در این باره گفت: «این رتبهبندی برخی از دانشگاهها که جایگاهشان تغییر زیادی کرده را ناراحت کند اما میل مردم برای دیدن این رتبهبندیها پایان نمیپذیرد. امسال گروه Times برای مشخص کردن نقاط ضعف سیستمهای ردهبندی به صورت کلی و سیستم ردهبندی قبلی که در سالهای گذشته به کار برده شده، مشاورههای فراوانی را انجام داد. آنها حتی یک گروه دیگر را که دسترسی بالایی به اطلاعات و دادهها و نیز امکان تحلیل آنها داشتند، به عنوان همکار خود انتخاب کردند. به علاوه تمامی نظرات دقیقی را که در زمینه آموزش و تحصیل وجود داشت و به کار رتبهبندی دانشگاهها میآمد، به دقت شنیدند و مورد بررسی قرار دادند. باید از این تغییرات مثبت استقبال کرد و دانشگاه ما با احتیاط منتظر نتایج حاصل از این بررسیها خواهد ماند.»
از سوی دیگر دانشگاه مکگیل که به علت تغییر روش رتبهبندی امسال در نتایج به دست آمده با افت شدید جایگاه خود روبهرو بشد، از این ماجرا اصلا خوشحال به نظر نمیرسد. وان دویی، مدیر روابط عمومی دانشگاه مکگیل در اینباره میگوید: «مهمترین مسئله برای کانادا این است که سه دانشگاه کانادایی در بین بهترینهای دنیا قرار گرفتهاند. و نه فقط دانشگاه مکگیل و دانشگاه تورنتو، بلکه دانشگاه بریتیش کلمبیا هم در این بین حضور دارد. البته با توجه به نوع این ردهبندی ترتیب قرار گرفتن این اسامی متفاوت خواهد بود.»
در ضمن او به این نکته اشاره کرد که در رتبهبندی دانشگاههای QSکه روش آن تغییر نکرده و مطابق روش سال گذشته گروه Timesاست و هفته پیش منتشر شده، مکگیل با یک رتبه ارتقا نسبت به سال گذشته در جایگاه نوزدهم و دانشگاه تورنتو در مقام بیست و نهم قرار گرفته است.
ردهبندی دانشگاهها برای خود آنها نیز راهی است تا عملکردشان در طول سال را ارزیابی کنند و همچنین معیاریست برای دانشجویان غیربومی از کشورهای مختلف که قصد دارند تا دانشگاهی موفق را در کشوری دیگر به عنوان مقصد تحصیل خود انتخاب کنند.
یکی از مدیران و مشاورین ارشد شرکت Academica Group در امر تحصیلات عالی، معتقد است که مهمترین منفعت این ردهبندیها برای دانشگاههای کانادایی حضور بیشتر دانشجویان بینالمللی در آنها میباشد. او فکر میکند یکی از مهمترین تغییرات در ردهبندی امسال، عقب رانده شدن دانشگاههای مهمی مانند واترلو و کویینز به وسیلهی دانشگاههای کمتر شناخته شدهای چون سایمون فریزر (SFU) و ویکتوریا بوده است.
همانند سال پیش، امسال نیز کشور ایالات متحدهی آمریکا با اختصاص دادن پنج جایگاه نخست فهرست به دانشگاههای خود و کسب ۷۲ رده از ۲۰۰ ردهی اول جدول، جایگاه اول را به دست آورد. کشور انگلستان با کسب ۲۹ رده از ۲۰۰ رده، کشور آلمان با ۱۴ رده و کشور هلند با ۱۰ رده از ۲۰۰ رده اول، به ترتیب در ۳ جایگاه بعدی قرار گرفتند.
یک کارشناس در این باره میگوید: «این جدول جدید، چشمانداز بسیار قابل اعتمادتری از تحصیلات عالی در کانادا و جایگاه آن در دنیا نشان میدهد. اگرچه قطعا نتایج به دست آمده برای همه کشورها خوشایند نیست، اما برای کانادا رضایت بخش بوده. این روش جدید باعث ناراحتی بعضی کشورها شده، زیرا آنها کمتر به شهرت و بیشتر به خروجی واقعی دانشگاهها فکر میکنند و طبیعی است که کانادا از آن استقبال میکند. گرچه تعداد دانشگاههای کانادایی در میان ۲۰۰ کشور اول لیست کمتر از آنی است که انتظار میرفت اما آنهایی که در این بازه هستند، حضور بسیار قدرتمند و درخشانی دارند.»