ادامه تحصیل در مقطع دکترا چه فوایدی دارد؟ آیا گذاشتن وقت و انرژی مورد نیاز برای آن ارزشش را دارد؟
نکات مهم اولیه:
نکته اول: در برابر وسوسه ادامه تحصیل به هر صورت ممکن و بدون توجه به نیازهایتان مقاومت کنید. فقط زمانی برای ادامه تحصیل اقدام کنید که انجام آن را برای موفقیت در بازار کار ضروری بدانید.
نکته دوم: در انتخاب مقطع و رشته تحصیلی اولویت با ورود سریع تر و بهتر به بازار کار است، پس:
نکته سوم: به دنبال رشتههایی باشید که در بازار کار محبوبترند. رشتههایی که فارغ التحصیلان آنها احتمال اشتغال بیشتری دارند. توجه کنید که این رشته ها لزوماً مطرح ترین رشتهها نیستند.
نکته چهارم: این رشتهها اولویت دارند:
رشتههای فشرده که در زمان کمتری به پایان میرسند _ در صورتی که مشکلات دیگری نداشته باشند_
رشتههایی که درس و کار را ادغام کردهاند، رشتههایی که امکان ادامه دادن آنها به صورت پارهوقت (در صورت وجود شغل مناسب در هنگام تحصیل) وجود دارد
رشتههایی که با نیازهای فعلی بازار کار بیشتر منطبقند و جنبههای عملی آنها.
نکته پنجم : بیشتر این مشخصات بیشتر در رشتههای ارائه شده در کالجها منطبقند تا رشتههای دانشگاهی. پس با توجه به نکات بالا رشته مناسبی را در کالج جستجو کنید.
نکته ششم: در کالج، اگر رشتههایی به صورت تکمیل مطالب دانشگاهی یا تمرکز بر جنبههای عملی تخصصهای موجود در بازار بود دارای اولویتند.
نکته هفتم: میل به سریع تر تمام کردن دوره نباید به مسائل مهمی مثل ارتباط رشته با کار لطمه بزند. پس اگر دوره تحصیلی طولانیتری دارای کو-آپ بود آن را مد نظر قرار دهید.
نکته هشتم: تا یک دلیل کاملا موجه ندارید به سراغ رشتههای مقطع لیسانس نروید.
نکته نهم: پس از دوره های تحصیلی در کالج ها، مقطع تحصیلی فوق لیسانس بهترین وضعیت را برای ادامه تحصیل دارد؛
نکته دهم: همیشه از امکاناتی مثل advanced standing یا موارد مشابه که به شما اجازه میدهد بر اساس تحصیلات گذشته نیازی به مطالعهی مجدد برخی دروس را نداشت باشید استفاده کنید. از دلایل این کار میتوان به: کوتاهتر کردن زمان تحصیل، کاهش هزینهها، آسانتر کردن دورهی تحصیل، گذاشتن وقت بیشتر روی دروس باقیمانده و استفاده از زمان صرفهجویی شده برای آشنایی بیشتر با بازار کار.
پیشنهاد ما این است که به هیچ عنوان به سراغ ادامهی تحصیل در مقطع دکترا نروید، زیرا که ادامه تحصیل در این مقطع اکثریت نکات بالا را نقض میکند و نفعی ندارد.
تکمیل دوره دکترا با تمام پیش زمینهها و جزئیاتش بین ۵ تا ۷ سال طول میکشد. چرا باید چنین زمانی را برای ورود به بازار کار آن هم در مهم ترین سال های عمر از دست داد؟
معمولا تا وقتی یک دوره فوق لیسانس را نگذرانید نمیتوانید برای مقطع دکترا پذیرش بگیرید (این به وضع نمرات دوره فوق لیسانس شما و … بستگی دارد) همین موضوع زمان تکمیل این مقطع را حتی طولانیتر از قبل میکند.
دوره دکترا بالاترین مقدار مباحث نظری و کمترین میزان موارد عملی را دارد که در نتیجه در بازار کار فایدهی چندانی ندارد.
شما به عنوان یک مهاجر با سن ۲۸ تا ۴۰ سال (و حتی بالاتر) بعد از یک دهه گذراندن زمان برای گرفتن این مدرک عملا وارد نیمه سوم دوره زندگی با گزینههای محدودتر میشوید، با دریافت این مدرک برای بسیاری از مشاغل حوزه خود overqualified شناخته میشوید و فرصتهای شغلی شما کاهش چشمگیری پیدا میکند.
بسیاری از کارفرمایان یا مدیرانی که قرار است شما را استخدام کنند دارای مدرک دکترا نیستند و همین نکته به ضرر شما خواهد بود.
با توجه به مطالب بالا، ادامه تحصیل در مقطع دکترا مناسب چه افرادی است؟ واقعیت این است که تحصیل در این مقطع تنها برای کسانی که تصمیم دارند در محیطهای علمی، آموزشی و آکادمیک کار کنند مفید است. تعداد این افراد زیاد نیست و اصولاً باید بدانیم تحصیل و فعالیت آکادمیک در یک کشور انگلیسی زبان به سطح بالاتری از تواناییهای زبانی و اطلاعات فرهنگی و اجتماعی نیاز دارد که به دست آوردن آنها کار سادهای نیست.
البته در طولانیمدت ممکن است داشتن این مدرک برای بعضی افراد که به وضعیت شغلی خود ثبات بخشیدند و میخواهند وارد رقابت در مقاطع بالای شغلی (در حد مدیریت برخی شرکتها یا سازمانها) شوند مفید واقع شود. این عده میتوانند از طریق ادامه تحصیل پارهوقت از مزایای این تحصیل استفاده کنند، اما در حالت کلی فقط کسانی که شغل آنها چنین ایجاب میکند (مثل پزشکان برای رزیدنسی) یا علاقهمندان به تدریس در دانشگاهها یا دریافت پستهای عالی در مراکز پژوهشی باید به آن سو بروند و برای سایرین اصلا پیشنهاد نمیشود.
ممکن است کسی بگوید «من تحصیل را دوست دارم و میخواهم تا آخر آن را ادامه دهم.» که کاملا درست و منطقیست. در کانادا شعار LONG-LIFE LEARNING یک شعار اساسی است اما در صورتی که هدف ،موفقیت بیشتر در بازار کار باشد. به این دوستان پیشنهاد میشود دربرهی رشتهی خود تحقیق کند و دربارهی چگونگی افزایش توانایی های شغلی خود اطلاعات کسب کنند. و همچنین متناسب با زمان و هزینهای که میخواهند به آن اختصاص دهند راه مورد نظر خود را انتخاب کنند و ادامه دهند. اما تمام اینها باید بعد از کاریابی اتفاق بیافتد. مثلا شما به عنوان یک مهندس سیالات ممکن است بخواهید با مطالعه استانداردها و دروسی در حوزه های بهینه سازی انرژی یا مدیریت پروژه یا مواردی نظیر آنها دوره های تکمیلی بگذرانید. با این کار هم دامنه و عمق آگاهی های شغلی شما افزایش می یابد و هم برای ارتقا شغلی وضعیت بهتری پیدا خواهید کرد. «آخر تحصیل» لزوماً حرکت در جهت طولانی نیست، گاه با گسترش عرضی اطلاعات و دانش ها نتایج بسیار بهتری به دست می آید.