مهاجرت به کانادا از آمریکا؛ عوامل تاثیرگذار
کانادا همه ساله حدود 60 درصد مقیمان دائم جدید خود را از طریق برنامه‌های مهاجرت اقتصادی/کاری جذب می‌کند. علاوه بر این اندکی بیش از 25 درصد مهاجران از طریق مسیرهای مهاجرت خانوادگی و 15 درصد باقی از طریق پناهندگی و کمک‌های بشردوستانه به کانادا مهاجرت می‌کنند. وقتی منحصرا بر مهاجرانی که از ایالات متحده آمریکا به کانادا مهاجرت کاری دارند تمرکز کنیم خواهیم دید که از سال 2015 مهاجرت کاری از ایالات متحده به کانادا رشد فزاینده داشته است.
شاید فکر کنید که علت اینکه از سال 2015 تا 2020 را بررسی کرده‌ایم به خاطر ارزیابی نقش ترامپ در مهاجرت اقتصادی/کاری از آمریکا به کانادا بوده است. اما اینطور نیست، بلکه سال 2015 زمانی بود که اداره‌ی مهاجرت، شهروندی و پناهندگی کانادا مدیریت مهاجرت کاری/اقتصادی را دگرگون کرد. در سال 2015 کانادا از سیستم اکسپرس انتری فدرال رونمایی کرد تا به درخواست‌های مهاجرت نیروی کار ماهر سریع‌تر و به روزتر رسیدگی کند.
تعداد مهاجرانی که از طریق اکسپرس انتری از آمریکا به کانادا آمده‌اند چشم‌گیر بوده است. سال 2015 یعنی روزهای آغازین فعالیت اکسپرس انتری تنها 600 فرد ساکن ایالات متحده برای تقاضا جهت ارائه‌ی درخواست اقامت دائم دعوتنامه دریافت کردند. در حالی‌که این رقم سال گذشته به 10000 نفر رسید. سوال اصلی اینجا این است که این مقدار رشد تا چه حد مدیون ترامپ است؟
مهاجرت از آمریکا به کانادا
در اینجا تمایز قائل شدن بین مهاجرت شهروندان آمریکا به کانادا و مهاجرت افراد ساکن در آمریکا به کانادا بسیار حایز اهمیت است. بسیاری از افرادی که به عنوان نیروی کار ماهر به کنادا می روند در واقع نه شهروند بلکه ساکن آمریکا هستند. این‌ها افرادی هستند که به هر دلیل ساکن آمریکا بوده‌اند؛ یا لاتاری گرین کارت برنده شده‌اند و در آمریکا مشغول کار هستند یا در آمریکا تحصیل می‌کنند یا تحصیل کرده‌اند و حالا فهمیده‌اند که بهتر است اقامت دائم کانادا را بگیرند.
از سوی دیگر تعداد شهروندان آمریکا که به عنوان مهاجر کاری وارد کانادا می‌شوند نیز از سال 2015 افزایش داشته است. در سال 2019 حدود 4,800 شهروند آمریکا به کانادا مهاجرت کرده‌اند در حالی که این رقم در سال 2015 تنها 3,300 بوده است. ممکن است مخالفان پرزیدنت ترامپ این را تقصیر او بیندازند در حالی که این کار اشتباه است. شهروندان آمریکا تنها حدود 2 درصد از مهاجران کاری/اقتصادی کانادا را تشکیل می‌دهند. دلیل افزایش مهاجرت شهروندان آمریکا طی این دوره‌ی زمانی این است که کانادا در مجموع سطح جذب مهاجر را از 272,000 در سال 2015 به 341,000 در سال 2019 رسانده است. بنابراین این‌گونه نبوده که شهروندان کانادا به خاطر انزجار و دشمنی با ترامپ عطای آمریکا را به لقایش ببخشند و راه کانادا را در پیش بگیرند.
ولی مخالفت با ترامپ نیز ممکن است در این میان نقش داشته باشد، اما نه در مورد شهروندان بلکه در مورد غیرشهروندان. داده‌های اکسپرس انتری نشان می‌دهد که بیش از 10000 نفر ساکن آمریکا در سال 2019 دعوتنامه اقامت دائم کانادا دریافت کرده‌اند. این رقم در سال 2018 نیز 10000 بود اما در سال 2017 کمتر یعنی 6000 و در سال 2015 تنها 600 نفر بوده است. داده‌های اداره مهاجرت کانادا حاکی از این است که حدود 85 درصد این افراد هنگام دریافت دعوتنامه شهروندان آمریکا نبوده‌اند و ما وقتی متوجه‌ی این واقعیت می‌شویم که تعداد شهروندان آمریکا که دعوتنامه گرفته‌اند را تقسیم بر کل دعوتنامه‌ها کنیم.
توجیه دیگر این است که نرخ مهاجرت به کانادا در مجموع افزایش داشته و اداره‌ی مهاجرت کانادا طی این بازه‌ی زمانی به تعداد درخواست‌های بیشتری از طریق اکسپرس انتری رسیدگی کرده است. اما این نمی‌تواند بیانگر علت افزایش بیست برابری در مهاجرت افراد ساکن آمریکا به کانادا باشد. این امر دلایل مختلفی دارد و ریاست جمهوری ترامپ یکی از آن‌هاست. البته این تنها یک احتمال است، چرا که دلایل متقنی وجود ندارد اما این احتمال وجود دارد که عدم قطعیت مهاجرتی در آمریکا بسیاری از سکنه‌ی این کشور را متقاعد به مهاجرت به کانادا کرده است.
البته نباید از یاد برد که با اینکه ترامپ ممکن است به این وضعیت دامن زده باشد، اما عدم قطعیت مهاجرتی در آمریکا دهه‌هاست که برقرار است. با اینکه جمعیت آمریکا 9 برابر جمعیت کاناداست، تعداد مهاجران ماهری که به آمریکا مهاجرت می‌کنند برابر با تعداد مهاجران ماهری‌ست که کانادا از آن‌ها استقبال می کند. این بدان معناست که جا برای افرادی که می‌خواهند اقامت دائم آمریکا بگیرند تنگ است. این مسئله از قبل از ریاست جمهوری ترامپ وجود داشته است و احتمالا بعد از انتخابات سوم نوامبر آمریکا هم ادامه خواهد داشت. بایدن برنده‌ی انتخابات شود یا ترامپ فرقی ندارد چرا که بعید است که آمریکا سطح جذب مهاجر ماهر را به سطحی برساند که برطرف کننده‌ی نیازهای کارفرمایان آمریکایی و تمایل نیروی کار ماهر خارجی باشد. ژانویه‌ی 2021 هم تمرکز پرزیدنت و کنگره بر کرونا خواهد بود.
به لحاظ عملی، با توجه به همه گیری کرونا استقبال از مهاجران بیشتر برای سیاستمداران آمریکا دشوار خواهد بود. از این رو انتظار داریم که مهاجرت در بین سکنه‌ی آمریکا (نه شهروندان) طی سال‌های پیش رو همچنان در اولویت قرار داشته باشد چرا که با توجه به عدم قطعیت‌های موجود در زمینه سیستم مهاجرتی آمریکا تعداد بیشتری از افراد ساکن آمریکا مهاجرت به کانادا را در اهداف خود قرار خواهند داد. این در حالی‌ست که سیستم مهاجرتی کانادا با ثبات و با قطعیت همراه است. اقامت دائم کانادا در دسترس اکثر مهاجران قرار دارد. اخذ اقامت دائم کانادا ظرف شش ماه یا کمتر به دست می‌آید. این سیستم مهاجرتی را کانادا قبل از به قدرت رسیدن ترامپ وضع کرده است و چه ترامپ بماند یا برود همچنان به جذب افراد با استعداد و ماهر ساکن همسایه‌ی جنوبی‌اش ادامه خواهد داد.
